T.C Dışişleri Bakanı Sn. Hakan Fidan’ın Çin ve Doğu Türkistan Ziyaretine İlişkin
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan'ın 3-5 Haziran 2024 tarihlerinde Çin ve Doğu Türkistan’a gerçekleştireceği resmi ziyareti, Uluslarası Doğu Türkistan STK'lar Birliği olarak büyük bir ilgi ve beklenti ile takip etmekteyiz.
Bakanlıkça belirtilen gündem arasında Uygurların temel hak ve özgürlüklerinin korunması ve Kaşgar ve Urumçi ziyaret edilmesinin bulunması dolayısıyla bu ziyaretin, Doğu Türkistan ve Uygur halkının insan hakları açısından olumlu sonuçlar doğurabileceğine inanıyoruz.
Öncelikle, bu ziyareti Doğu Türkistan'daki Uygur halkının durumu hakkında uluslararası farkındalık yaratma ve etkili bir diyalog kurma fırsatı olarak görmekteyiz. Ziyaretin, bölgede yaşanan insan hakları ihlallerinin sona erdirilmesi yönünde somut adımlar atılmasına vesile olmasını ümit ediyoruz.
Ayrıca, Çin bölgedeki otoriter gücünü kullanarak, uluslararası gözlem heyetlerini aldatmak amacıyla şehirleri tamamen kapatarak yada gözlemcilerin gideceği bölgeleri önceden hazırlanmış oyuncu ekipleri ile doldurarak Doğu Türkistan'da gerçek durumu yansıtmayan sahte bir refah görüntüsü yaratmaya çabalamaktır. Aynı zamanda aldatılmış ziyaretçilerin ziyaret sonrası açıklamalarını kendi propagandası olarak kullanmaktadır.
Bu minvalde Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan ve heyetinin bu tür propagandalara karşı dikkatli olması ve gerçeklere karşı açık ve net tavır sergilemesi bu ziyaretin amaca ulaşmasında önem arz etmektedir ve Çin’in bu ziyareti propaganda olarak kullanmasını engelleyecektir.
Bu bağlamda, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı'nı, Çinli yetkililerle yapacağı görüşmelerde aşağıdaki hususları gündeme getirmesini bekliyoruz:
1. Uygur Soykırımının ve İnsan Hakları İhlallerinin Durdurulması: Uygur halkının maruz kaldığı insan hakları ihlallerinin sona erdirilmesi ve uluslararası insan hakları normlarına uygun bir yaşam sürdürmeleri için gerekli adımların atılması.
2. Aile Bütünlüğünün Sağlanması: Toplama kamplarında tutulan Uygurların serbest bırakılması ve ailelerinden ayrılan kişilerin bir araya getirilmesi.
3. Dini ve Kültürel Özgürlüklerin Güvencesi: Uygur halkının dini ve kültürel özgürlüklerine saygı gösterilmesi, ibadetlerini ve kültürel pratiklerini özgürce yerine getirebilmeleri için gereken ortamın sağlanması.
4. Uluslararası Gözlemcilerin Bölgeye Girişi: Bağımsız uluslararası gözlemcilerin Doğu Türkistan'a girişine izin verilmesi ve bölgedeki durumun tarafsız bir şekilde gözlemlenebilmesi.
5. Ekonomik ve Sosyal Hakların Korunması: Uygur halkının ekonomik ve sosyal haklarının korunması, eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlere erişimlerinin güvence altına alınması.
6. Doğu Türkistan’da Türkiye Cumhuriyeti konsolosluğunun açılması: Doğu Türkistan halkının Türkiye ve Türk halkı ile eğitim, sosyal yaşam, ekonomi ve diğer açılardan ilişki kurması için kanalların açılması.
Uluslararası Doğu Türkistan STK'lar Birliği olarak, bu ziyaretin Uygur halkının yaşadığı sıkıntıların uluslararası toplum tarafından daha iyi anlaşılmasına ve çözüme kavuşturulmasına katkı sağlayacağını ümit ediyoruz. Bu süreçte, Türkiye Cumhuriyeti'nin Doğu Türkistana halkına yönelik desteklerinin devam edeceğine olan inancımız tamdır.
Uluslararası Doğu Türkistan STK'lar Birliği
02/06/2024
