Urumçı Yangını ve Devam Etmekte olan Soykırıma Karşı yapılan Faaliyetler

24 Kasım sosyal medyadaki paylaşımlar ve Çin devlet medyasını haberlerine göre Doğu Türkistan’ın Urumçı kentindeki çoğunlukla Uygurların ikamet ettiği çok katlı bir apartmanda saat 18:00’de yanığın çıktı.

Yangın Urumçı kenti Tianşan bölgesindeki bir sitede Uygurların yaşadığı bir apartmanın 15. katında çıkmış olup, söndürülene kadar 17'inci katına , dumanlar ise 21'inci kata kadar ulaştı.

Erişilen bilgilere göre yangın çıkan apartmanının 3 aydır SIFIR COVID politikası adı altında giriş kapıları, güvenlik çıkışları ve itfaiye girişleri dahi kaynaklanarak kapatılması nedeniyle sıkışan çoğu çocuk ve kadın olmak üzere 40’tan fazla insan hayatını kaybettiği söylenmektedir. Çin tarafı ise yangında sadece 10 kışının vefat ettiğinin açıklamıştır.  

Yangında 4 çocuğuyla yanarak vefat eden Kemernisa Adurahman’ın Türkiye’de eğitim almakta olduğu oğlu Muhammed ve Şarafet Memeteli’in  medyaya söylediklerine göre Çin itfaiye ekipleri yangın meydanına gelmesine rağmen yangına müdahale etmede 3 saat beklediğini dile getirmiştir.

İnsanlar Sosyal medyada, binanın Kovid-19 salgını nedeniyle karantina altında olmasından ötürü apartman sakinlerinin içeride mahsur kaldığı paylaşımında bulunulurken, tedbirler nedeniyle itfaiyenin de bölgeye geç ulaşmasına tepki gösterildi.

Çin ağustos ayından bu yana doğu Türkistan’da Çok sayıda şehirlerde “sıfır covid” adı altında aşırı sert “karantina" tedbirleri uyguluyordu. Kovid-19 vakalarını ortaya çıktığı yerde bastırmayı ve bulaşma zincirini kesmeyi hedefleyen strateji, karantina, seyahat kısıtlamaları, toplu testler, imalat, ticaret ve hizmetler sektöründeki işletmelerin faaliyetlerinin kısıtlanması veya kapalı devre sürdürülmesi gibi katı ve geniş ölçekli tedbirleri gerektiriyor.

Halkın hareket serbestisini ve günlük yaşamlarını kısıtlayan karantina tedbirleri, temel ihtiyaçlara ve sağlık bakımına erişimde yaşanan sıkıntıların yanında yol açtığı insani felaketler nedeniyle tepki görüyor.

Doğu Türkistan'da 40+ kişinin hayatını kaybettiği yangın sonrası Çin’in İstanbul başkonsolosluğu önünde protesto düzenlendi. 

26 Kasım İstanbul'daki Doğu Türkistanlılar Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliğinin düzenlemesinde saat 14.00'da Sarıyer'deki Çin Konsolosluğu önünde Çinin bu yangın sırasındaki seyirci tutumunu protesto etti. Protestocuların basını açıklamasını Doğu Türkistan STK'lar Birliği başkanı Hidayet Oğuzhan okudu.

Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği  başkanı Oğuzhan konuşması sırasında  Türk Devletleri Teşkilatı, İslam İşbirliği Teşkilatı, Tüm Türk – İslam Dünyasını, BM, AB ve diğer Uluslararası kurumları ve devletleri Doğu Türkistan’da soykırımın durdurulması için daha verimli adımları atmaya, Çin’e yaptırım uygulamaya, Çin ürünlerini boykot etmeye, soykırımı kınamaya ve karşı direnmeye, sesimize ses olmaya ve Doğu Türkistan soykırımını durmak için acil, verimli ve pratik adımlar atmaya çağrıda bulundu.. Özellikle Türkiye Cumhuriyeti’ni bölgede devam eden vahşeti durdurmak, her gün daha korkunç şekilde hayatını kaybetmekte olan suçsuz insanlar, masum çocuklar ve kadınların haklarını koruma ve hayatını kurtarmak için acil müdahale etmeye, diplomatik, siyasi, ekonomi ve diğer türlü üsluplar ile Çin’e baskı uygulamaya, Doğu Türkistan halkının hürlüğü için verimli inisiyatifleri geliştirmeye çağırdı.

29 Kasım Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar  Birliği genel sekreteri Abdureşid Eminhaci Amerika’daki öğrenciler tarafından kurulan Free Uyghur now teşkilatı düzenlemesinde canlı yayına katılarak 24 kasım Urumçı yangını ve Doğu Türkistan hakkında bilgiler verdi.

Birliğimizin üyesi İsveç Uygur Maarif Komitesi 29 Kasım İsveç parlamentosu önünde basın açıklaması ve protesto düzenledi.

Türkiye’deki Doğu Türkistan STK’ları Urumçı’dekı yangın nedeniyle Çine tepki gösterdi.

1 Aralık Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği, İHH insanı yardım derneği ve Uluslararası mülteci hakları derneği İHH vakfının Fatih’teki genel merkezinde basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Uluslararası Mülteci Hakları Derneği (UMHD) Başkanı Avukat Abdullah Resul Demir sivil toplum kuruluşları adına hazırlanan ortak basın bildirisini okudu.

IHH genel başkanı Bülent yıldırım ise Urumçi'deki yangın felaketi karşısında İslam dünyasının da sessiz kaldığını, gereken tepkiyi vermediğini ifade etti. İslam ülkelerinin, Doğu Türkistan'daki hak ihlallerine karşı Çine dur demediği   sürece, bu zulmün devam edeceğini ve Çin ile olan ticari ilişkilerini askıya almaları çağrısında bulundu.  Yıldırım, "Bu, İslam dünyasının ve Müslümanların onuru ve izzetidir. Bütün İslam devletlerine sesleniyorum. Bu ümmetin onuru ve izzetiyle oynamayın. İlişkileri kesin. Aksi takdirde daha böyle çok vakalarla karşılaşacağız." dedi.

Urumçı Yangınından sonra Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği Türkiye’nin farklı illerinde bir dizi faaliyetler gerçekleştirdi.

3 Aralık Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar birliğinden bir heyet Balıkesir Dursunbey Anadolu lisesi, Bursa Kum Tanesi derneği ve Anadolu Gençlik derneği Bağcılar şubesinde Doğu Türkistan’ın güncel durumunu anlattı.

4 aralık Doğu Türkistan yeni nesil hareketi, Genç İHH, Genç Hareket ve Genç İDBS teşkilatlarının düzenlenmesinde İstanbul Fatih camide sabah namazı buluşması yapıldı. Faaliyette Çinin soykırımcı tutumu kınandı.

4 Aralık uluslar arsı Doğu Türkistan STK’lar Birliği Türkiye’deki sivil toplum kuruluşları ile birlikte Doğu Türkistan’a ses ver Adı altında Çin İstanbul başkonsolosluğu önünde çini protesto etti. 

5 aralık Doğu Türkistan İnsan hakları izleme derneği genel sekreteri Abdulahat Udun Kanal 34’de Murat Marap’ın “yeni bir söz” programında Doğu Türkistan’ını güncel durumun anlattı.

 7 Aralık uluslar arsı Doğu Türkistan STK’lar Birliği Başkanı hidayet Oğuzhan, Doğu Türkistan İnsan hakları derneği üyesi Dr.Ali Ruzi Özuygur ve Nuzugum aile ve kültür derneği başkanı Münevver Özuygur hanım efendiler Mavera eğitim ve Sağlık Vakfının “yeryüzünün iyilik hareketleri” doğu Türkistan özel yayınına Doğu Türkistan’ın güncel durumunu anlattı.

7 Aralık Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar birli başkanı hidayet Oğuzhan ve beraberinde bir heyet İbn Haldun üniversitesi Doğu Türkistan Bölge Masası, İslam Medeniyeti Kulübü ve Türk Kültürü ve Tarihi Araştırma Kulübü tarafından düzenlenen Doğu Türkistan'daki devam eden soykırımın anlatımı ve Urumçi şehitlerine hatim duası programı katıldı.

77 ilde Çin’e karşı protestolar düzenlendi.

9 aralık cuma günü Doğu Türkistan STK’lar birliği ve Genç IHH İstanbul’daki Fatih Camii avlusunda ortaklaşa basın açıklaması düzenledi. Doğu Türkistan İnsan hakları derneği genel sekreteri Abdulahad Udun ve uluslararası mülteciler derneği başkanı Av. Abdullah Resul Demir’in basın açıklaması metnin okudu.

Ayni gün Genç İHH, Çin’in Doğu Türkistan’da uyguladığı zulümleri, Cuma namazı sonrası 77 ilde düzenlediği basın açıklamaları ile protesto etti.

 

 Dünya insan hakları gününde Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlalleri değerlendirildi.

10 Aralık uluslararası insan hakları gününde Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar birliği. İHH insanı yardım vakfı, Doğu Türkistan İnsan Hakları izleme derneği, Uluslararası mülteci hakları derneği, Genç İHH, İNSAMER, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Hukuk Kulübü ve Milli Türk Talebe Birliği İstanbul fatih sultan Mehmet vakıf üniversitesinde Doğu Türkistan’daki soykırım ve hak arayışları konulu basın açıklaması ve sempozyum gerçekleştirdi.

10 Aralık dünya insan hakları günü dolaysıyla Kırklareli İHH vakfında “Doğu Türkistan” başlıklı konferans düzenlendi. Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar birliği temsilcisi Zikrullah alım konferansta Doğu Türkistan’ın genel durumunu anlattı.

10 Aralık Dünya İnsan Hakları Gününde Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği Ankara merkezinde” Çin Soykırımının Arka Planı” konulu konferansta gazeteci yazar Mirkamil Kaşgarlı Çin Soykırımını anlattı.

10 Aralık Dünya İnsan Hakları Gününde Devam eden Soykırımı kınamak ve Doğu Türkistan'a destek vermek amacı ile Zeytinburnu ilçesindeki STK'lar bir araya gelerek yürüyüş ve basın açıklaması düzenledi.

13 Aralık Uluslararası Doğu Türkistan STK'larlar birliği temsilcisi Dr. Abdüsselam Teklimakan Çakü İHH Topluluğu ve Çankırı Genç İHH'nin düzenlediği "İnsan Hak ve İhlalleri Bağlamında Doğu Türkistan" konulu konferansa katılarak Doğu Türkistan'daki güncel durumlar anlattı.

16 Aralık Cuma namazından sonra Ankara’nın Çubuk ilçesinde düzenlenen” Doğu Türkistan’a Ses Ver” konulu basın açıklamasında Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliğinden Abdülhamid Pamir Doğu Türkistan’daki son gelişmeleri anlattı.

Programlarımız devam ediyor.